Redakcja
Latem drzewka owocowe są narażone na wiele chorób – niektóre z nich rozwijają się szybko i są dla roślin bardzo groźne. Dowiedz się, jakie objawy powinny wzbudzić Twoją czujność i jak wyeliminować ich przyczynę.
Drzewka owocowe są najczęściej atakowane przez trzy choroby: mączniaka prawdziwego, parcha jabłoni i gruszy oraz brunatną zgniliznę. Aby rozpoznać, czy któraś z nich pojawiła się w Twoim ogrodzie, warto regularnie przyglądać się drzewkom, by w porę wychwycić wszelkie zmiany w ich wyglądzie.
Mączniak prawdziwy: częsta choroba drzew owocowych
Groźna choroba roślin, którą wywołują grzyby z rodzaju mączniakowców (Erysiphales). Rozwojowi tych grzybów sprzyja wysoka temperatura i brak opadów, dlatego najczęściej atakują drzewka właśnie latem. Choć do zarażenia potrzebna jest wilgoć, wystarczy poranna mgła lub rosa.
Wśród drzewek, które najczęściej chorują na mączniaka prawdziwego, można wymienić:
- jabłoń,
- gruszę,
- morelę,
- brzoskwinię.
Objawy mączniaka prawdziwego
Objawy mączniaka są charakterystyczne, dlatego łatwo rozpoznać, że zaatakował on roślinę. Twoją uwagę powinien przyciągnąć biały nalot na liściach, owocach, pąkach i pędach, przypominający oprószenie mąką (stąd nazwa choroby).
Nalot ten tworzą strzępki grzybni i jej zarodników. Z czasem grzybnia ciemnieje i tworzy ciemne, okrągłe owocniki. Patogen pobiera z zaatakowanej rośliny wodę i substancje pokarmowe, dlatego może prowadzić do schnięcia i opadu liści, a także obumierania rośliny.
Zwalczanie mączniaka prawdziwego
Jedyną skuteczną metodą zwalczania mączniaka jest zastosowanie środków ochrony roślin. Najlepiej sprawdzi się w tym zadaniu preparat Ziemovit Siarkol 800 SC oraz Ziemovit Siarkol Extra 80 WP (dopuszczalny także w uprawach ekologicznych). Niezależnie od oprysku, części rośliny, które zostały zajęte przez mączniaka, należy usunąć i spalić.
Parch jabłoni i gruszy: niebezpieczne plamy na liściach i owocach
Pospolita i bardzo groźna w skutkach choroba, którą wywołują grzyby z rodzaju Venturia inaequalis (jabłoń) i Venturia pirina (grusza). Powoduje zmniejszenie plonów, niszczenie owoców oraz znaczne osłabienie drzewek owocowych. W dodatku metabolity grzyba pozostałe w tkankach owoców mogą mieć działanie rakotwórcze.
Źródłem infekcji są liście z poprzedniego roku – powstają w nich zarodniki workowe, które atakują zwilżone młode liście, a następnie na nich kiełkują, co prowadzi do rozprzestrzenienia się infekcji na całą roślinę.
Najczęściej choroba atakuje wiosną, gdy na drzewie pojawia się wiele młodych liści. Na trzonkach grzybni powstają też zarodniki konidialne, które latem i jesienią wywołują infekcję wtórną.
Objawy parcha jabłoni i gruszy
Chorobę można rozpoznać po różnych objawach – w zależności od fazy choroby.
Parch wczesny
- Małe, ciemne plamy w górnej części młodych liści, które sukcesywnie zwiększają zasięg – aż do objęcia całej powierzchni blaszki liściowej. W końcowym okresie cyklu rozwojowego choroby plamy stają się brunatne, ponieważ zarażone części rośliny wysychają i częściowo obumierają.
- Brunatnooliwkowe plamy na owocach; zwykle duże, liczne i nachodzące na siebie. Rosnący owoc zniekształca się i pęka, a w miejscu pęknięcia tworzy warstwę korkową.
Parch późny
- Atakuje rośliny tuż przed zbiorem, a rozwój choroby następuje podczas przechowywania owoców. W tej fazie plamy na owocach są zwykle mniejsze, lekko błyszczące i ciemniejsze: czarne zamiast brunatnych.
Zwalczanie parcha jabłoni i gruszy
Najskuteczniejszą formą walki z parchem, który zaatakował Twoje drzewka owocowe, jest wykonywanie oprysków przeznaczonym do tego środkiem grzybobójczym o działaniu interwencyjnym:
- 7–10 dni przed kwitnieniem,
- 10–14 dni po kwitnieniu.
Opryski powinny odbywać się przed spodziewanym deszczem.
Naturalne metody walki z parchem jabłoni i gruszy
Z parchem jabłoni oraz gruszy można także walczyć metodami naturalnymi:
- usuwanie lub niszczenie opadłych liści – likwiduje to znajdujące się na nich otocznie i pomaga ograniczyć infekcje pierwotne, które rozwijają się wiosną;
- oprysk opadłych liści 5-procentowym roztworem mocznika – mocznik przyspieszy rozkład liści oraz ich mineralizację.
Warto również zdecydować się na uprawę drzewek owocowych odpornych na zarażenie parchem. Chorobie tej rzadko ulegają m.in. odmiany jabłoni: antonówka zwykła, kosztela i boskoop, a średnio wrażliwe są na nią odmiany: gala, jonagold, szampion, koksa pomarańczowa i malinowa oberlandzka. Unikajmy za to odmian: beforest, mcIntosh, cortland, spartan, macoun kronselska, landsberskaelstar i granny smith.
W przypadku gruszy warto postawić na komisówkę, paryżankę czy bonkretę Wiliamsa. Zrezygnujmy zaś z odmian lukasówka, faworytka, dobra ludwika, lawrance i bera hardy.
Brunatna zgnilizna: choroba drzew pestkowych
Inaczej paciornica pestkowa, choroba wywoływana przez grzyby Monilinia laxa i Monilinia fructigena. Atakuje drzewka pestkowe:
- czereśnie,
- śliwy,
- wiśnie,
- jabłonie,
- grusze,
- brzoskwinie,
- morele.
Choroba bardzo szybko się rozwija – w ciągu kilku dni może spowodować zniszczenie znacznej części plonu. Przebieg jest najostrzejszy w przypadku wiśni.
Formy przetrwalnikowe brunatnej zgnilizny zimują na pędach i gałęziach drzewka owocowego, a wiosną powstają z nich zarodniki konidialne, które prowadzą do infekcji pierwotnych. Zakażenie dostaje się do owocu przez pęknięcia skórki lub uszkodzenia spowodowane przez owady.
Objawy brunatnej zgnilizny
Przy pielęgnacji roślin owocowych objawy tej choroby można dostrzec na kwiatach, owocach i pędach. Zainfekowane przez patogen kwiaty zamierają, a potem brunatnieją – wówczas choroba przenosi się na pędy i może dotrzeć nawet do starszych gałęzi. Zakażenie poznaje się po:
- brunatnych, martwych i sztywnych liściach;
- gumowatym wycieku z pędów.
Zaatakowane organy pokrywają się również popielatobrunatnymi, pylącymi strukturami strzępek (sporodochiami).
W okresie dojrzewania owoców, szczególnie w czasie intensywnych opadów, dochodzi do wtórnej infekcji. Najbardziej narażone są na nią popękane owoce czereśni. Na owocach tego drzewka tworzą się wtedy gnilne plamy, a na nich – sporodochia.
Na jabłkach, które zostały już zerwane, może rozwinąć się przechowalnicza forma tej choroby. W miejscu zainfekowanym grzybem powstaje mała plamka gnilna, która szybko zwiększa swój zasięg, a choroba obejmuje cały owoc. Jabłko czernieje i kurczy się, a na jego powierzchni może pojawić się grzybnia.
Zwalczanie brunatnej zgnilizny
Zwalczanie brunatnej zgnilizny polega na wycinaniu chorych części roślin. Gdy choroba objęła znaczną część drzewka owocowego, a także wtedy, gdy występują długotrwałe opady, zaleca się wykonanie oprysków środkiem grzybobójczym.
W przypadku wiśni, czereśni, śliw, moreli i brzoskwini można wykonać profilaktyczny oprysk fungicydami – należy jednak ściśle przestrzegać dołączonej do nich instrukcji.
Więcej porad w zakresie pielęgnacji roślin, m.in. drzewek owocowych, znajdziesz w poradniku firmy Ziemovit.
Originally posted 2017-08-03 09:45:12.
